زگیل تناسلی یکی از شایعترین بیماریهای مقاربتی است که با ضایعات کوچک و نرم در ناحیه تناسلی ظاهر میشود. در این مقاله علائم اولیه، روشهای تشخیص خانگی و پزشکی و راههای افتراق زگیل تناسلی از سایر ضایعات بررسی شده است.
مطالب این وبسایت با استناد به منابع معتبر پزشکی مانند Mayo Clinic، WebMD و Cleveland Clinic، و توسط متخصصان حوزه سلامت تدوین شدهاند، تا اطلاعاتی دقیق، بهروز و قابل اعتماد، درباره درمانهای خانگی و طبیعی در اختیار کاربران قرار گیرد.
چرا تشخیص زگیل تناسلی در خانه اهمیت دارد؟ و ما باید از کجا بفهمیم زگیل تناسلی داریم؟
بسیاری از افرادی که برای نخستین بار با تغییراتی در پوست ناحیه تناسلی خود روبهرو میشوند؛ دچار اضطراب و سردرگمی میگردند. تشخیص زودهنگام زگیل تناسلی نه تنها به کاهش خطر انتقال ویروس کمک میکند، بلکه امکان درمان سریعتر و مؤثرتر را نیز فراهم میسازد.
✅این مقاله برای افرادی تهیه شده که مشکوک به وجود زگیل هستند؛ اما نمیدانند چگونه بهدرستی آن را شناسایی کنند. در این راهنمای ساده و دقیق، به روشهای خانگی، تصویری و تجربی تشخیص زگیل تناسلی خواهیم پرداخت تا بتوانید با آگاهی بیشتری تصمیمگیری کنید.
علائم ظاهری زگیل تناسلی که خودتان میتوانید ببینید
زگیل تناسلی معمولاً به صورت برجستگیهای کوچک، گوشتی و گاهی خوشهای ظاهر میشود. این زگیلها ممکنه رنگی مشابه پوست یا کمی تیرهتر داشته باشند؛ و اغلب بدون درد هستند. برخی از بیماران فقط با خارش خفیف یا حس ناهمواری در ناحیه تناسلی متوجه وجود آنها میشوند.
شکل: ممکن است زگیلها صاف، زبر یا گلکلمی شکل باشند.
رنگ: اغلب به رنگ پوست یا قهوهای روشن هستند.
محل: در مردان معمولاً روی آلت تناسلی، کیسه بیضه یا ناحیه مقعد و در زنان در ناحیه اطراف واژن و دهانه رحم ظاهر میشوند.
تعداد: ممکن است به صورت تکی یا خوشهای (چندتا کنار هم) رشد کنند.
سایر علائم: زگیلها معمولاً بدون درد هستند، اما ممکنه در برخی افراد با خارش یا سوزش همراه باشند.
اگر هرگونه برجستگی غیرعادی روی پوست ناحیه تناسلی مشاهده کردید؛ که طی چند روز از بین نرفت یا در حال بزرگتر شدن بود، احتمال وجود زگیل تناسلی مطرح است.
زگیل تناسلی را با چه بیماریهایی اشتباه میگیریم؟
تشخیص زگیل تناسلی همیشه آسان نیست؛ چراکه این ضایعات میتوانند شباهت زیادی به برخی دیگر از بیماریهای پوستی ناحیه تناسلی داشته باشند. اشتباه گرفتن زگیل با جوش یا خال گوشتی، امری رایج است و گاهی منجر به تأخیر در درمان میشود.
در ادامه به مهمترین مواردی که با زگیل تناسلی اشتباه گرفته میشوند اشاره میکنیم:
جوش چرکی (Folliculitis):
معمولاً دردناک و قرمز است؛ مرکز آن ممکن است چرک داشته باشد؛ و طی چند روز با تخلیه یا خشکشدن بهبود مییابد.
موهای زیرپوستی:
در اثر اصلاح ناحیه تناسلی بهوجود میآیند؛ و همراه با التهاب و گاهی درد هستند.
خالهای گوشتی یا منگوله پوستی:
اغلب بدون تغییر، صاف و نرم هستند؛ و طی زمان رشد نمیکنند.
قارچ پوستی:
همراه با خارش زیاد، قرمزی و پوستهپوسته شدن پوست هستند؛ و برخلاف زگیل، گسترش سطحی دارند.
تاولهای ناشی از تبخال تناسلی (HSV):
معمولاً دردناک بوده و با تب، بدندرد و سوزش همراهاند.
✅نکته مهم: اگر ضایعهای بدون درد، به رنگ پوست، و طی زمان بزرگتر میشود؛ و شباهتی به گلکلم دارد، احتمال بالایی دارد که زگیل تناسلی باشد. در همین رابطه می توانید، مقاله تفاوت زگیل تناسلی با جوش را مطالعه کنید.
تشخیص زگیل تناسلی در خانه (بدون نیاز به پزشک)
برای بسیاری از افراد، مراجعه به پزشک در مراحل اولیه بروز علائم زگیل ناحیه تناسلی ممکن است با شرم،ترس یا عدم دسترسی آسان همراه باشد. به همین دلیل، آگاهی از روشهای تشخیص خانگی زگیل تناسلی میتواند گامی مهم در شناسایی زودهنگام بیماری باشد. در این بخش، شما با سه روش ساده برای بررسی ضایعات پوستی آشنا میشوید.
اگر شما یک زن هستید که رابطه جنسی محافظتنشده داشتهاید، بهتر است که توسط پزشک معاینه شوید. آزمایش برای ویروس HPV کمخطر — که عامل ایجاد زگیل تناسلی است — به طور معمول انجام نمیشود. پزشک باید شما را معاینه کند تا بتواند با اطمینان تشخیص دهد که آیا زگیل دارید یا خیر.زگیلها ممکن است چند ماه یا حتی چند سال پس از تماس جنسی ظاهر شوند. منبع علمی
🔍 استفاده از آینه
آینه یکی از ابزارهای ابتدایی اما بسیار مؤثر در تشخیص ضایعات پوستی نواحیای است که به راحتی قابل مشاهده نیستند، مانند پشت بیضهها، اطراف مقعد، یا دهانه واژن.
از یک آینه دستی بزرگ یا آینه پایهدار استفاده کنید.
محل مورد نظر را با دقت زیر نور مناسب بررسی کنید.
به دنبال برجستگیهای کوچک، نرم یا گلکلمی شکل باشید.
در زنان، بررسی اطراف واژن، لبهای تناسلی و مقعد اهمیت دارد.
در مردان، زیر آلت، کیسه بیضه و نواحی اطراف مقعد را مشاهده کنید.
💡 نورپردازی مناسب
یکی از مهمترین عوامل در بررسی دقیق پوست، داشتن نور کافی است. اگر نور محیط کم باشد، ممکنه بسیاری از زگیلهای ریز یا با رنگ پوست تشخیص داده نشوند.
از چراغ مطالعه یا نور موبایل استفاده کنید.
نور باید مستقیم، بدون سایه و روشن باشد.
زوایای مختلف بدن را با تغییر وضعیت نور بررسی کنید.
با نورپردازی صحیح، حتی زگیلهای کوچک و پنهان نیز قابل مشاهده خواهند بود.
✋ لمس فیزیکی و بررسی بافت پوست
بافت زگیل معمولاً با پوست طبیعی تفاوت دارد. لمس کردن ضایعه میتواند به شناسایی بهتر آن کمک کند.
با انگشت تمیز و خشک، سطح ضایعه را لمس کنید.
اگر احساس کردید سطح زبر، سفت یا برجسته است، احتمال زگیل وجود دارد.
زگیلها معمولاً بدون درد هستند، اما گاهی در اثر فشار کمی احساس ناراحتی ایجاد میشود.
خال، منگوله یا جوشهای چرکی اغلب نرمتر، گردتر یا دردناک هستند.
✅نکته مهم :
اگر در بررسی خانگی به مورد مشکوکی برخورد کردید؛ که با تعریف زگیل تناسلی همخوانی داشت، بهتر است برای اطمینان بیشتر با پزشک مشورت کنید. تشخیص خانگی، ابزاری برای آگاهی است نه جایگزین قطعی برای تشخیص تخصصی پزشکی.
🧪 آیا تست سرکه سفید واقعاً زگیل را نشان میدهد؟
تست سرکه سفید یکی از روشهای خانگی نسبتاً معروف برای تشخیص زگیل تناسلی است. این تست ساده، بدون نیاز به تجهیزات پزشکی و فقط با استفاده از سرکه سفید (اسید استیک رقیق)، میتواند به تشخیص موقت ضایعات مشکوک کمک کند. اگرچه این روش جایگزین تشخیص پزشکی نیست، اما برای بررسی اولیه در خانه بسیار کاربردی است.
⚗️ روش انجام تست سرکه سفید
برای انجام تست، به موارد سادهای نیاز دارید:
وسایل مورد نیاز:
سرکه سفید ۵٪
پنبه استریل یا پد آرایشی
آینه و نور کافی
تایمر یا ساعت
مراحل انجام تست:
ناحیه مورد نظر را با آب گرم و صابون ملایم بشویید و خشک کنید.
مقداری سرکه سفید را روی پنبه یا پد بریزید.
پد آغشته به سرکه را به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه روی ضایعه مشکوک قرار دهید.
پس از گذشت زمان، محل را با نور کافی بررسی کنید.
نتیجه محتمل:
اگر محل مورد نظر به رنگ سفید متمایل به خاکستری تغییر کرد، احتمال اینکه زگیل تناسلی باشد، بیشتر است.
اگر تغییری در رنگ پوست ایجاد نشد، ممکن است ضایعه مربوط به زگیل نباشد، اما تشخیص قطعی نیست. در همین رابطه و جهت کسب اطلاعات بیشتر می توانید مطلب تشخیص زگیل تناسلی با سرکه را مطالعه کنید.
⚠️ نکات ایمنی هنگام انجام تست
اگرچه تست با سرکه سفید کمخطر است، اما رعایت نکات زیر ضروری است:
از سرکه صنعتی، تند یا غیراستاندارد استفاده نکنید.
در صورت احساس سوزش شدید یا تحریک پوستی، بلافاصله پد را بردارید؛ و محل را با آب سرد بشویید.
این تست برای کودکان، زنان باردار، یا ضایعات داخل واژن یا مقعد توصیه نمیشود.
انجام بیشازحد تست ممکن است باعث التهاب یا حساسیت پوستی شود.
بهتره قبل از استفاده روی پوست حساس، ابتدا روی بخشی کوچک از پوست تست شود.
📊 میزان دقت این روش چقدر است؟
تست سرکه سفید ابزاری ابتدایی و خانگی است. این روش به شما کمک میکند متوجه شوید آیا باید ضایعهای را جدی بگیرید یا نه، اما دقت آن محدود و غیرقطعی است.
تست ممکن است برای برخی افراد جواب مثبت کاذب یا منفی کاذب بدهد.
عواملی مانند ضخامت پوست، نوع زگیل، یا حتی زمان تست میتوانند بر نتیجه تأثیر بگذارند.
این روش نمیتواند نوع HPV یا میزان خطر را تعیین کند.
✅ اگر تست مثبت شد، بهتر است با یک پزشک متخصص پوست یا زنان مشورت کنید تا بررسیهای دقیقتری مانند کولپوسکوپی یا بیوپسی انجام شود.
🎯 جمعبندی کوتاه این بخش:
تست سرکه سفید یک ابزار ساده و ابتدایی برای تشخیص خانگی زگیل تناسلی است، اما نباید تنها به آن اتکا کرد. اگر نتیجه تست مثبت بود یا هنوز شک دارید، مراجعه به پزشک برای تشخیص قطعی و دقیق توصیه میشود.
👁 آیا زگیل تناسلی همیشه قابل دیدن است؟
یکی از باورهای اشتباه در میان بیماران این است که:
زگیل تناسلی همیشه به صورت واضح و قابل مشاهده ظاهر میشود. اما واقعیت این است که بسیاری از موارد ابتلا به زگیل، هیچ نشانه ظاهری قابل مشاهدهای ندارند یا ضایعات آنقدر کوچک هستند که به چشم نمیآیند. این موضوع بهویژه در مراحل ابتدایی آلودگی یا در زگیلهای داخلی بسیار شایع است.
🧬 زگیلهای داخلی؛ پنهان و بیعلامت
زگیلهای داخلی مانند ( زگیل مقعدی ) معمولاً در نواحیای رشد میکنند؛ که خارج از دید مستقیم فرد هستند؛ و بدون ابزار پزشکی تشخیص آنها دشوار است:
در زنان: معمولا زگیل داخل کانال واژن، دهانه رحم یا اطراف مجرای ادرار قرار دارد.
در مردان: این زگیلها ممکنه در مجرای ادراری یا داخل ناحیه مقعد ایجاد شوند.
در هر دو جنس: زگیلهایی که در عمق کانال مقعد رشد میکنند؛ بدون علائم ظاهری هستند، و تنها با معاینه تخصصی تشخیص داده میشوند.
این زگیلها ممکن است بدون درد، خارش یا خونریزی باشند، و تنها از طریق تست HPV یا کولپوسکوپی قابل شناساییاند.
🔬 زگیلهای بسیار ریز؛ گمشده در بافت پوست
برخی زگیلها آنقدر کوچک هستند که با چشم غیرمسلح یا نور کم دیده نمیشوند. این ضایعات معمولاً:
به اندازه نوک سوزن هستند
به رنگ پوست یا کمی روشنترند
با لمس ممکن است مانند برجستگی زبر حس شوند
معمولا در صورت تعریق یا تحریک، بیشتر نمایان می شوند
در بسیاری از موارد، بیماران هنگام اصلاح موهای ناحیه تناسلی یا لمس تصادفی متوجه این زگیلهای کوچک میشوند. در همین رابطه می توانید عکس زگیل تناسلی در مردان را مشاهده کنید.
⚠️ زگیلهای بینفازی؛ ناقل بدون نشانه
یکی از نکات مهم و گمشده در آگاهی عمومی این است که افراد ممکن است ناقل ویروس HPV باشند، بدون آنکه هیچ زگیلی روی پوست آنها دیده شود.
❌این حالت به نام «فاز بینابینی» شناخته میشود که:
1️⃣ ویروس در سلولهای اپیتلیال فعال است
2️⃣ ولی هنوز زگیل به صورت فیزیکی ظاهر نشده
3️⃣ با این حال، قابلیت انتقال ویروس به شریک جنسی وجود دارد.
🔶این وضعیت، یکی از دلایل اصلی شیوع گسترده HPV در میان افراد بهظاهر سالم است. تست PCR یا HPV DNA تنها راه دقیق شناسایی این وضعیت است.
نکته ای که این بخش داره
زگیل تناسلی در بسیاری از موارد ممکن است قابل مشاهده نباشد، چه بهدلیل محل پنهان، اندازه بسیار کوچک یا نبود علائم ظاهری. آگاهی از این نکته میتواند به شناسایی بهتر، پیشگیری از انتقال و مراجعه بهموقع به پزشک کمک کند.
❓ پاسخ به سوالات از کجا بفهمیم زگیل تناسلی داریم
در ادامه به برخی از رایجترین سوالاتی که بیماران و کاربران در مورد زگیل تناسلی دارند پاسخ میدهیم. این سوالات معمولاً اولین دغدغههایی هستند که پس از مشاهده تغییراتی در ناحیه تناسلی ذهن افراد را درگیر میکند.
🔸 آیا زگیل تناسلی همیشه علامت دارد؟
خیر. در بسیاری از موارد، زگیل تناسلی بدون هیچ علامت ظاهری یا حسی در بدن ظاهر میشود. ممکن است فرد برای مدت طولانی مبتلا باشد، اما به دلیل بیعلامت بودن بیماری، متوجه آن نشود.
این نوع زگیلها بهویژه در نواحی داخلی (واژن، مقعد، مجرای ادرار) بسیار شایعاند.
در برخی موارد، تنها در زمان کاهش ایمنی بدن یا استرس، زگیلها نمایان میشوند.
نتیجه: نبود علامت، به معنای نبود ویروس نیست.
🔸 آیا زگیل تناسلی خارش دارد؟
زگیل تناسلی معمولاً بدون خارش است. اما:
در برخی افراد، بهویژه در صورت تحریک فیزیکی (مانند اصلاح مو یا تماس جنسی)، ممکن است خارش خفیف احساس شود.
خارش زگیل اغلب گذراست و با لمس یا خاراندن، شدت نمیگیرد.
اگر خارش شدید، همراه با قرمزی یا پوستهپوسته شدن باشد، احتمال قارچ یا التهاب مطرح است، نه زگیل
🔸 آیا زگیل تناسلی درد دارد؟
در حالت طبیعی، زگیل تناسلی دردناک نیست. اکثر بیماران از وجود زگیل بیاطلاعاند تا زمانی که آن را ببینند یا بهطور تصادفی لمس کنند.
✅ مواردی که ممکن است با درد همراه شوند:
زگیلهایی که در محلهایی با اصطکاک بالا قرار دارند (مثلاً بین رانها)
زگیلهایی که دچار التهاب، عفونت یا آسیب سطحی شدهاند
فشار دادن یا کندن زگیل با دست
🔸 آیا زگیل تناسلی نرم است یا سفت؟
بافت زگیلها ممکن است متفاوت باشد، اما بهطور کلی:
زگیلهای تازه و خفیف: نرم، صاف یا کمی زبر
زگیلهای پیشرفتهتر: زبر، ضخیم و گلکلمی
زگیلهای مرطوب ناحیه تناسلی: معمولاً نرمتر از زگیلهای نواحی خشک هستند
در لمس، زگیلها مانند تکهای کوچک از گوشت اضافه حس میشوند، اما واکنشی به فشار یا لمس ندارند و بدون درد و خونریزی باقی میمانند.
🎯توصیه برای این بخش:
زگیلها همیشه علامت ندارند و ممکن است بهصورت پنهان وجود داشته باشند.
معمولاً بدون درد و بدون خارشاند، مگر در شرایط خاص.
لمس زگیل میتواند به تشخیص اولیه کمک کند؛ زگیلها معمولاً قابل لمس، برجسته و با بافت متفاوت از پوست اطراف هستند.
🩺 چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
اگرچه بسیاری از افراد تلاش میکنند با روشهای خانگی به تشخیص یا حتی درمان زگیل تناسلی برسند، اما واقعیت این است که در بسیاری از موارد، مراجعه به پزشک تنها راه اطمینان از تشخیص صحیح و جلوگیری از پیشرفت بیماری است. بهویژه زمانی که شک شما نسبت به زگیل ادامهدار یا با نشانههای خاصی همراه باشد.
در ادامه به مواردی اشاره میکنیم که در صورت مشاهده آنها، تعلل نکنید و حتماً به پزشک متخصص مراجعه نمایید.
اگر پزشک عمومی فکر کند که ممکن است دچار زگیل تناسلی باشید، احتمالاً شما را به یک کلینیک سلامت جنسی ارجاع میدهد. کلینیکهای سلامت جنسی در درمان مشکلات دستگاه تناسلی و ادراری تخصص دارند. منبع علمی
🔴 ۱. رشد یا افزایش تعداد ضایعات
اگر برجستگیهای مشکوک در ناحیه تناسلی شما:
در حال بزرگتر شدن هستند
تعدادشان افزایش یافته
یا در حال گسترش به نواحی دیگرند
اینها نشانه فعال بودن ویروس و پیشرفت ضایعات است. زگیلهای فعال میتوانند به سرعت گسترش پیدا کنند و احتمال انتقال را نیز افزایش دهند.
🔴 ۲. ترشح، خونریزی یا تغییر رنگ
ضایعهای که:
شروع به ترشح مایع کرده
دچار خونریزی شده
یا رنگ آن از حالت طبیعی خارج شده (مثلاً تیره یا مایل به خاکستری شده)
نیاز به بررسی فوری توسط پزشک دارد. این وضعیت میتواند نشاندهنده التهاب، عفونت یا حتی ضایعه پیشسرطانی باشد.
🔴 ۳. احساس درد یا ناراحتی مداوم
زگیلها معمولاً بیدرد هستند، اما اگر احساس درد، سوزش، یا فشار در ناحیه ایجاد شد؛ ممکن است نشاندهنده التهاب یا محل قرارگیری مشکلساز زگیل باشد. این مورد نیز نیاز به ارزیابی حرفهای دارد.
🔴 ۴. عدم قطعیت پس از بررسی خانگی
اگر چند روز یا چند هفته است که:
در حال بررسی ناحیه هستید
ضایعهای دیدهاید اما نمیتوانید مطمئن شوید
یا تست خانگی (مانند سرکه سفید) نتیجه مبهمی داشته
بهتر است تشخیص نهایی را به پزشک متخصص پوست، اورولوژیست یا متخصص زنان بسپارید. تشخیص زودهنگام همیشه بهتر از پشیمانی دیرهنگام است.
🔴 ۵. شریک جنسی شما مبتلاست
در صورتی که شریک جنسی شما اخیراً به زگیل تناسلی مبتلا شده یا تحت درمان است، حتی اگر شما علامتی ندارید، مراجعه برای بررسی و غربالگری بسیار مهم است. چون ویروس میتواند در حالت نهفته در بدن باقی بماند و قابل انتقال باشد.
خلاصه نکات مهم در تشخیص زگیل تناسلی:
زگیل تناسلی ممکن است در ابتدا هیچ علامت واضحی نداشته باشد.
در بسیاری از موارد، زگیلها بهصورت برجستگیهای کوچک، گوشتی، بدون درد و با رنگ مشابه پوست ظاهر میشوند.
زگیلهای داخلی یا بسیار ریز ممکن است با چشم دیده نشوند اما همچنان فعال و قابل انتقال باشند.
تشخیص خانگی با آینه، نور مناسب، لمس فیزیکی و حتی تست سرکه سفید میتواند تا حدی کمککننده باشد، اما کافی نیست.
تشخیص دقیق زگیل فقط از طریق معاینه پزشکی یا تست HPV ممکن است.
تفاوت زگیل با جوش، خال گوشتی یا قارچ باید با دقت بررسی شود تا از اشتباه جلوگیری شود.
⚠️ هشدار درباره خوددرمانی بدون قطعیت
بسیاری از بیماران در مواجهه با ضایعات پوستی، بدون تشخیص قطعی، اقدام به استفاده از داروهای گیاهی، پمادهای ضدویروس یا محلولهای اسیدی میکنند. این اقدامات نهتنها ممکن است بیاثر باشند، بلکه در مواردی موجب سوختگی پوست، التهاب و پخششدن ویروس میشوند.
اگر درباره ماهیت ضایعه مطمئن نیستید:
هرگز آن را فشار ندهید، نکنید یا بسابید.
از استفاده خودسرانه از داروها خودداری کنید.
مراجعه به پزشک، ایمنترین و هوشمندانهترین انتخاب شماست.
🌱 توصیه نهایی:
در برخورد با هرگونه ضایعه مشکوک، آگاهی، مشاهده دقیق و مراجعه به موقع میتواند جلوی بسیاری از آسیبها و نگرانیها را بگیرد. تشخیص صحیح، اولین قدم برای درمان مؤثر و جلوگیری از انتقال بیماری است.
✅ اگر حتی کمی شک دارید که ممکن است زگیل تناسلی داشته باشید.
✅ اگر ضایعهای دارید که در ظاهر شبیه زگیل است؛ اما مطمئن نیستید.
✅ یا اگر شریک جنسیتان دچار زگیل شده
هرگز منتظر بدتر شدن وضعیت نباشید. یک ویزیت ساده با پزشک متخصص میتواند از هفتهها نگرانی، هزینههای بالای درمان و انتقال ناخواسته بیماری جلوگیری کند.
اشتراک گذاری این مطلب
✍️ درباره نویسنده:
سید محمد رضا حسینی: کارشناس تولید محتوای تخصصی در حوزه سلامت و طب سنتی ایران است. او دارای مدرک کارشناسی ارشد در رشته طب سنتی و داروهای گیاهی و خانگی از دانشگاههای تهران و باکو میباشد. او با بیش از 10 سال تجربه در مطالعه بیماریهای مقعدی و درمان آنها با داروهای گیاهی، توانسته صدها مقاله علمی و کاربردی برای بیماران و عموم کاربران تهیه کند. مطالب ارائهشده در این سایت بر پایه منابع معتبر جهانی، تجربه بالینی بیماران و نسخههای مجرب طب سنتی ایران تهیه میشوند؛ تا کاربران بتوانند با خیال راحت، راهی طبیعی و بدون جراحی و با کمترین هزینه برای درمان بیماریهای خود انتخاب کنند.
🔔 هشدار پزشکی:
مطالب این صفحه صرفاً جهت اطلاعرسانی عمومی است و جایگزین تشخیص یا درمان توسط پزشک نیست.
پیش از هرگونه اقدام درمانی، با پزشک متخصص مشورت کنید و درمان تجویزشده را قطع نکنید.