بیماریهای مقاربتی (STDs) یا بیماریهای انتقالی از راه جنسی، بیماریهایی هستند که از طریق تماس جنسی با فرد آلوده به فرد دیگر منتقل میشوند. این بیماریها میتوانند توسط باکتریها، ویروسها، انگلها و قارچها ایجاد شوند و برخی از آنها بدون علائم مشخصی در فرد باقی میمانند، در حالی که برخی دیگر علائم شدیدی دارند.
راهنمای جامع بیماریهای مقاربتی از پیشگیری تا درمان
بیماریهای مقاربتی (STDs) یا بیماریهای انتقالی از راه جنسی، بیماریهایی هستند؛ که از طریق تماس جنسی با فرد آلوده به فرد دیگر منتقل میشوند. این بیماریها میتوانند توسط باکتریها، ویروسها، انگلها و قارچها ایجاد شوند. و برخی از آنها بدون علائم مشخصی در فرد باقی میمانند؛ در حالی که برخی دیگر علائم شدیدی دارند.
علت بیماری های مقاربتی چیست؟
بیماریهای مقاربتی (STDs) به دلایل مختلفی ایجاد میشوند. که عمدتاً به نحوه انتقال میکروبها (باکتریها، ویروسها، انگلها و قارچها) از فرد آلوده به فرد دیگر مرتبط هستند. در اینجا به مهمترین دلایل ایجاد بیماریهای مقاربتی اشاره میکنیم:
رابطه جنسی بدون محافظت شده
- عدم استفاده از کاندوم: یکی از مهمترین دلایل انتقال بیماریهای مقاربتی، انجام روابط جنسی بدون استفاده از کاندوم است. کاندوم به عنوان یک محافظ فیزیکی، از تماس مستقیم با ترشحات جنسی و پوست نواحی حساس جلوگیری کرده و خطر انتقال بیماریهای عفونی و مقاربتی را کاهش میدهد.
وجود شریک جنسی متعدد
- افرادی که با شرکای جنسی متعدد رابطه جنسی دارند؛ به طور قابل توجهی در معرض خطر ابتلا به بیماریهای مقاربتی هستند. این مسئله احتمال انتقال میکروبهای بیماریزا را افزایش میدهد.
وجود بیماریهای مقاربتی در شریک جنسی
- اگر یکی از شرکای جنسی مبتلا به بیماری مقاربتی باشد؛ احتمال انتقال بیماری به شریک دیگر بسیار زیاد است. حتی اگر علائم بیماری قابل مشاهده نباشد؛ ممکنه فرد ناقل بدون اینکه اطلاعی داشته باشد؛ بیماری را منتقل کند.
عدم آگاهی یا اطلاعات نادرست
- بسیاری از افراد ممکنه اطلاعات کافی در مورد بیماریهای مقاربتی نداشته باشند؛ و از روشهای پیشگیری مانند کاندوم استفاده نکنند. نداشتن آگاهی در مورد علائم و روشهای انتقال این بیماریها میتواند منجر به ابتلا به بیماریهای مقاربتی شود.
تغییرات هورمونی و سیستم ایمنی بدن
- در برخی شرایط، تغییرات هورمونی مانند بارداری یا استفاده از داروهای خاص میتواند سیستم ایمنی بدن را تضعیف کند. این موضوع باعث افزایش حساسیت بدن به عفونتها و بیماریهای مقاربتی میشود. داروهای خاص مانند: افسردگی، مخدر ها، دیابت، قند خون و …..
استفاده از وسایل مشترک
- برخی بیماریها مانند HIV و هپاتیت میتوانند از طریق استفاده از وسایل تزریقی مشترک مانند سوزن منتقل شوند. این نوع انتقال بیشتر در میان افرادی که از مواد مخدر تزریقی استفاده میکنند مشاهده میشود.
نقص در سیستم ایمنی بدن
- افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، مانند مبتلایان به بیماریهایی مانند HIV، بیشتر در معرض ابتلا به بیماریهای مقاربتی قرار دارند. چرا که بدن آنها قادر به مقابله با عفونتها به خوبی نیست.
آلودگی از مادر به فرزند
- برخی بیماریهای مقاربتی میتوانند از مادر به جنین یا نوزاد منتقل شوند. به عنوان مثال، HIV، سیفلیس، و هپاتیت B ممکنه از طریق خون، ترشحات واژن یا شیر مادر به نوزاد منتقل شوند.
زخمها یا جراحات در ناحیه تناسلی
- داشتن زخمها یا آسیبهای پوستی در نواحی تناسلی یا اطراف آن میتواند دروازهای برای ورود میکروبها به بدن باشد. این آسیبها میتوانند باعث تسهیل انتقال بیماریهای مقاربتی شوند.
نوشیدن الکل یا مصرف مواد مخدر
- استفاده از الکل یا مواد مخدر ممکنه باعث کاهش توانایی تصمیمگیری افراد و افزایش احتمال برقراری روابط جنسی بدون محافظت شود. این مسئله نیز یکی از دلایل انتقال بیماریهای مقاربتی است.
سن پایین یا تغییرات جسمی خاص
- افراد جوان، به ویژه در سنین نوجوانی و جوانی، به دلیل تغییرات هورمونی و رفتارهای جنسی پرخطر، بیشتر در معرض ابتلا به بیماریهای مقاربتی هستند.
در نتیجه، بیماریهای مقاربتی میتوانند از طریق عوامل مختلفی به فرد منتقل شوند. پیشگیری از این بیماریها با استفاده از روشهای محافظتی مانند کاندوم، انجام آزمایشهای منظم، و آگاهی از علائم و نحوه انتقال بیماریها امکانپذیر است.
انواع بیماری های مقاربتی
بیماریهای مقاربتی (STDs) یا بیماریهای انتقالی از راه جنسی، بیماریهایی هستند؛ که از طریق تماس جنسی با فرد آلوده به فرد دیگر منتقل میشوند. این بیماریها میتوانند توسط انواع مختلفی از میکروبها (باکتریها، ویروسها، انگلها و قارچها) ایجاد شوند. در اینجا به انواع بیماریهای مقاربتی اشاره میکنم:
بیماریهای باکتریایی
- گنوره (Gonorrhea)
گنوره یک عفونت باکتریایی است که توسط باکتری Neisseria gonorrhoeae ایجاد میشود. این بیماری میتواند بر دستگاه تناسلی، مقعد، حلق و چشمها تأثیر بگذارد. و با علائمی مانند ترشحات غیرطبیعی، درد هنگام ادرار و درد در ناحیه تناسلی همراه است. - سیفلیس (Syphilis)
سیفلیس توسط باکتری Treponema pallidum ایجاد میشود؛ و به مراحل مختلفی تقسیم میشود. این بیماری معمولاً با زخمهای کوچک و بدون درد در ناحیه تناسلی آغاز میشود؛ و در صورت عدم درمان میتواند به عوارض جدی مانند مشکلات قلبی و عصبی منجر شود. - کلامیدیا (Chlamydia)
کلامیدیا یک عفونت باکتریایی ناشی از Chlamydia trachomatis است؛ که اغلب بدون علائم می ماند. اما میتواند باعث ترشحات غیرطبیعی، درد هنگام ادرار و مشکلات تناسلی شود. در صورت عدم درمان، کلامیدیا میتواند منجر به ناباروری شود.
بیماریهای ویروسی
- ویروس پاپیلوم انسانی (HPV)
HPV یک نوع ویروسه، که میتواند باعث ایجاد زگیل تناسلی شود. و برخی انواع آن میتوانند به سرطان دهانه رحم، سرطان مقعد و سرطان آلت تناسلی منجر شوند. واکسنهای ضد HPV برای پیشگیری از این ویروس در دسترس هستند. مثل واکسن گارداسیل - ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV)
HIV ویروسی است که سیستم ایمنی بدن را تضعیف میکند؛ و در صورت عدم درمان میتواند به ایدز (Acquired Immunodeficiency Syndrome) منجر شود. این بیماری سیستم ایمنی بدن را ضعیف میکند. و فرد را در برابر عفونتها و بیماریها آسیبپذیر میکند. - هرپس تناسلی (Herpes simplex virus – HSV)
هرپس تناسلی توسط ویروس هرپس سیمپلکس ایجاد میشود؛ که باعث زخمهای دردناک و تاولهایی در ناحیه تناسلی میشود. این بیماری ممکنه برای مدت طولانی در بدن فرد باقی بماند و علائم آن در دورههای مختلف فعال شود. - هپاتیت B (Hepatitis B)
هپاتیت B یک ویروس است که کبد را تحت تأثیر قرار میدهد. و میتواند باعث التهاب کبد، زردی، و در صورت مزمن بودن، به سیروز کبدی یا سرطان کبد منجر شود.
بیماریهای انگلی
- شپش تناسلی (Pubic lice)
شپش تناسلی نوعی انگل است که در ناحیه تناسلی زندگی میکند و باعث خارش شدید و التهاب میشود. این انگل معمولاً از طریق تماس جنسی منتقل میشود. - جرب تناسلی (Scabies)
جرب یک بیماری انگلی است که توسط کنهها ایجاد میشود. این انگل باعث خارش شدید، التهاب و زخمهای پوست میشود. جرب معمولاً از طریق تماس نزدیک، از جمله تماس جنسی، منتقل میشود.
بیماریهای قارچی
- برفک تناسلی (Candidiasis)
برفک تناسلی یک عفونت قارچی است که توسط قارچ Candida ایجاد میشود. این بیماری باعث ترشحات غیرطبیعی، خارش، سوزش و درد در ناحیه تناسلی میشود و معمولاً در اثر اختلال در تعادل میکروبی واژن ایجاد میشود.
بیماریهای ناشی از سایر میکروبها
- تریکومونیاز (Trichomoniasis)
تریکومونیاز یک بیماری انگلی است که توسط Trichomonas vaginalis ایجاد میشود. این بیماری میتواند باعث ترشحات غیرطبیعی، خارش و سوزش در ناحیه تناسلی شود و معمولاً از طریق تماس جنسی منتقل میشود.
پیشگیری و درمان:
- پیشگیری: استفاده از کاندوم، واکسیناسیون، و آزمایشهای منظم میتواند به جلوگیری از انتقال بیماریهای مقاربتی کمک کند.
- درمان: بیشتر بیماریهای مقاربتی قابل درمان هستند، اما درمانهای مختلفی مانند آنتیبیوتیکها، آنتیویروسها و ضد قارچها برای درمان این بیماریها وجود دارند.
علائم شایع در بیماریهای مقاربتی
علائم بیماریهای مقاربتی (STDs) میتوانند بسیار متنوع و متفاوت باشند. و به نوع بیماری، مرحله آن و وضعیت سیستم ایمنی بدن افراد بستگی دارد. برخی از بیماریهای مقاربتی ممکننه هیچ علامتی نداشته باشند؛ در حالی که برخی دیگر علائم واضح و مشخصی دارند. در ادامه به مهمترین علائم بیماریهای مقاربتی اشاره میکنیم:
- ترشحات غیرطبیعی از دستگاه تناسلی
ترشحات غیرعادی که ممکنه از واژن، آلت تناسلی یا مقعد خارج شوند. این ترشحات میتوانند رنگ، بو و قوام غیرطبیعی داشته باشند؛ و معمولاً به دلیل عفونتهای باکتریایی یا قارچی ایجاد میشوند. - درد یا سوزش هنگام ادرار
سوزش یا درد هنگام ادرار یکی از علائم رایج در بسیاری از بیماریهای مقاربتی است. این علائم معمولاً به دلیل عفونتهای باکتریایی مانند کلامیدیا یا گنوره ایجاد میشوند. - زخمها یا تاولهای تناسلی
زخمها یا تاولهای دردناک در ناحیه تناسلی یکی از علائم بیماریهای مقاربتی ویروسی مانند هرپس تناسلی و سیفلیس است. این زخمها ممکنه در ابتدا کوچک بنظر برسند؛ و سپس گسترش یابند. - خارش یا التهاب در ناحیه تناسلی
خارش یا احساس سوزش در ناحیه تناسلی ممکنه نشاندهنده عفونتهای قارچی مانند برفک تناسلی یا بیماریهای انگلی مانند جرب باشد. - درد در هنگام رابطه جنسی
برخی از بیماریهای مقاربتی میتوانند باعث درد و ناراحتی در طول رابطه جنسی شوند. این درد ممکنه به دلیل التهاب یا عفونت در ناحیه تناسلی ایجاد شود. - کمیابی خون یا خونریزی غیرطبیعی
خونریزی غیرطبیعی از واژن یا آلت تناسلی، مانند خونریزی بین دورههای قاعدگی، میتواند نشاندهنده عفونتهایی مانند کلامیدیا یا گنوره باشد.
علائم بیماریهای مقاربتی خاص
بعضی از بیماری های مقاربتی خاص مانند گنوره،سیفلیس و پاپیلومای انسانی که منجر به تشکیل زگیل تناسلی در زنان و مردان می شوند؛ با نشانه های زیر در بدن افراد مبتلا ظاهر می شوند. به اطلاع شما عزیزان می رساند که بیماری های مقعدی مانند هموروئید وشقاق در دسته بیماری های مقاربتی نیست. و نمیتوان ناراحتی های نشیمنگاهی مانند بواسیر و یا بیماری شقاق مقعدی را در ردیف بیماری های مقاربتی بشمار آورد.
1. گنوره (Gonorrhea)
- ترشحات سبز یا زرد از آلت تناسلی یا واژن
- درد هنگام ادرار
- درد در ناحیه تناسلی یا مقعد
- التهاب حلق در صورت تماس جنسی دهانی
2. سیفلیس (Syphilis)
- مرحله اول: زخمهای بدون درد (شایع در ناحیه تناسلی، مقعد یا دهان)
- مرحله دوم: بثورات پوستی (که اغلب در دستها و پاها ظاهر میشوند)
- مرحله سوم: اگر درمان نشود، میتواند منجر به مشکلات جدی مانند آسیب به قلب، مغز و سایر ارگانها شود.
3. کلامیدیا (Chlamydia)
- ترشحات غیرطبیعی
- درد در هنگام ادرار یا رابطه جنسی
- درد در ناحیه پایین شکم
- در زنان، کلامیدیا میتواند به مشکلات باروری منجر شود.
این نوع درد که در اثر بیماری های مقاربتی در افراد مبتلا ظاهر می شود. با سوزش مقعدی و درد ناشی از بیماری های نشیمنگاهی متفاوت است.
4. ویروس پاپیلوم انسانی (HPV)
- زگیل تناسلی: زگیلهایی که در نواحی مختلف تناسلی مانند ناحیه شرمگاهی زنان و مردان ظاهر میشوند.
- برخی انواع HPV میتوانند به سرطان دهانه رحم، مقعد یا آلت تناسلی منجر شوند.
5. هرپس تناسلی (Herpes Simplex Virus)
- تاولهای دردناک در ناحیه تناسلی، مقعد یا دهان
- سوزش و خارش در نواحی آلوده
6. HIV (ویروس نقص ایمنی انسانی)
- در مراحل اولیه ممکن است علائمی شبیه آنفولانزا (تب، گلودرد، درد مفاصل) ظاهر شود.
- در مراحل پیشرفته، HIV میتواند به ایدز منجر شود. که با علائمی مانند کاهش وزن، تبهای مداوم، عفونتهای پیوسته و ضعف سیستم ایمنی همراه است.
7. هپاتیت B
- علائم مشابه آنفولانزا (تب، درد عضلات، تهوع، و زردی چشم و پوست)
- این بیماری میتواند به التهاب مزمن کبد و مشکلات جدی کبدی منجر شود.
توضیح اینکه ممکنه بعضی از افراد مبتلا به نارسی کبدی باشند. یا اینکه کبد آنها چرب باشد. اگر می خواهید در مورد روش های درمان کبد چرب در طب سنتی اطلاعاتی کسب کنید. لطفا مقالات مرتبط با آنرا مطالعه کنید.
8. شپش تناسلی (Pubic Lice)
- خارش شدید در ناحیه تناسلی البته این خارش با خارش مقعدی ناشی از یبوست و هموروئید متفاوت است.
- مشاهده شپشهای کوچک در نواحی موهای تناسلی
9. جرب تناسلی (Scabies)
- خارش شدید، به ویژه شبها
- جوشها و تاولها در ناحیه تناسلی و سایر نقاط بدن
علائم در افراد بدون علامت
برخی از بیماریهای مقاربتی مانند کلامیدیا، سیفلیس و HIV ممکنه هیچ علائمی نداشته باشند. یا علائم بسیار خفیفی داشته باشند. بنابراین، حتی اگر فرد هیچ علامتی نداشته باشد، ممکنه هنوز ناقل بیماری باشد و آن را به شریک جنسی خود منتقل کند.
زمان بروز علائم
علائم برخی از بیماریهای مقاربتی بلافاصله بعد از تماس جنسی ظاهر میشوند. در حالی که برای برخی دیگر ممکن است چند روز، چندین هفته یا حتی ماهها طول بکشد تا علائم بروز کنند.
در نهایت، بهترین راه برای جلوگیری از انتقال بیماریهای مقاربتی، استفاده از روشهای پیشگیری مانند کاندوم، انجام آزمایشهای منظم و اطلاع از وضعیت سلامت جنسی است. اگر علائمی مانند آنچه که در اینجا توضیح داده شد؛ مشاهده کردید. بهتره به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص دقیق و درمان مناسب انجام شود.
روش های انتقال بیماری های مقاربتی
بیماریهای مقاربتی (STDs) از طریق راههای مختلفی منتقل میشوند. این بیماریها میتوانند از فردی به فرد دیگر از طریق تماسهای جنسی یا غیرجنسی منتقل شوند. در ادامه به مهمترین روشهای انتقال بیماریهای مقاربتی اشاره میکنیم:
تماس جنسی (جنسی واژنی، مقعدی و دهانی)
- رابطه جنسی واژنی: انتقال بیماریهای مقاربتی از طریق رابطه جنسی واژنی رایجترین روش انتقال این بیماریها است. در این نوع تماس، میکروبها از طریق ترشحات جنسی (مانند مایع منی و ترشحات واژن) از فرد آلوده به فرد دیگر منتقل میشوند.
- رابطه جنسی مقعدی: در این نوع رابطه، احتمال انتقال بیماریهای مقاربتی بیشتر است، زیرا دیواره مقعد حساستر است و به راحتی میتواند دچار پارگی مقعد ویا زخم شود، که این مسئله باعث تسهیل انتقال میکروبها میشود.
- رابطه جنسی دهانی: برخی از بیماریهای مقاربتی مانند هرپس، سیفلیس، گنوره و HPV میتوانند از طریق تماس دهان با ناحیه تناسلی یا مقعد منتقل شوند.
تماس پوستی (بدون رابطه جنسی)
- تماس مستقیم پوست به پوست: برخی از بیماریهای مقاربتی مانند هرپس تناسلی و HPV (ویروس پاپیلوم انسانی) میتوانند از طریق تماس مستقیم پوست با پوست منتقل شوند. این نوع انتقال ممکن است حتی بدون برقراری رابطه جنسی اتفاق بیفتد.
- زخمها و تاولها: بیماریهایی که باعث ایجاد زخم و تاول (مانند هرپس تناسلی یا سیفلیس) میشوند، میتوانند از طریق تماس مستقیم با این زخمها منتقل شوند، حتی اگر هیچ رابطه جنسی صورت نگرفته باشد.
انتقال از مادر به فرزند
- در دوران بارداری یا زایمان: برخی از بیماریهای مقاربتی میتوانند از مادر به نوزاد در دوران بارداری یا حین زایمان منتقل شوند. به عنوان مثال:
- HIV: ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV) میتواند از مادر به کودک منتقل شود، به ویژه در صورت عدم درمان مادر.
- سیفلیس: سیفلیس میتواند از مادر به کودک منتقل شود و باعث مشکلات جدی مانند زایمان زودرس، مرگ نوزاد یا مشکلات عصبی در نوزاد شود.
- هپاتیت B: ویروس هپاتیت B نیز میتواند در هنگام زایمان به نوزاد منتقل شود.
- از طریق شیر مادر: در برخی موارد، بیماریهای مانند HIV و هپاتیت B ممکن است از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل شوند.
انتقال از طریق وسایل مشترک
- استفاده از سوزنهای مشترک: بیماریهایی مانند HIV و هپاتیت B میتوانند از طریق استفاده از سوزنهای مشترک در میان افرادی که مواد مخدر تزریقی مصرف میکنند، منتقل شوند.
- وسایل شخصی دیگر: در برخی موارد نادر، میکروبهای بیماریهای مقاربتی میتوانند از طریق وسایل شخصی آلوده مانند تیغ یا مسواک به فرد دیگر منتقل شوند. این روش انتقال بیشتر در بیماریهایی مانند هپاتیت B و C مشاهده میشود.
خطر انتقال در محیطهای درمانی و پزشکی
- انتقال از طریق تجهیزات پزشکی آلوده: در گذشته، برخی بیماریهای مقاربتی مانند HIV و هپاتیت B از طریق تجهیزات پزشکی آلوده (مانند سوزنهای تزریق، تجهیزات جراحی و دندانپزشکی) منتقل میشدند. این خطر با توجه به پیشرفتهای بهداشتی و استفاده از تجهیزات یکبار مصرف به میزان زیادی کاهش یافته است.
انتقال از طریق ترشحات و مایعات بدن
- ترشحات جنسی: مایع منی، ترشحات واژن و خون آلوده میتوانند به عنوان راههای اصلی انتقال بیماریهای مقاربتی از فرد آلوده به فرد دیگر عمل کنند.
- خون آلوده: در برخی بیماریها مانند HIV، هپاتیت B و C، خون آلوده به عنوان یک مسیر انتقال مهم محسوب میشود. این نوع انتقال معمولاً از طریق تزریق خون آلوده یا استفاده از وسایل مشترک اتفاق میافتد.
انتقال غیرمستقیم (ندرتاً)
- برخی از بیماریهای مقاربتی میتوانند به صورت غیرمستقیم و از طریق سطوح آلوده یا تماس با اشیاء آلوده (مانند توالتهای عمومی، حمامها و غیره) منتقل شوند، اگرچه این روشها بسیار نادر هستند.
آلودگیهای پنهان و انتقال بدون علامت
- برخی از بیماریهای مقاربتی مانند کلامیدیا، سیفلیس و HPV ممکنه بدون علائم ظاهر شوند، بنابراین فرد آلوده ممکن است بدون اینکه بداند بیماری را به دیگران منتقل کند.
پیشگیری از انتقال بیماریهای مقاربتی
پیشگیری از بیماریهای مقاربتی (STDs) امری ضروری برای حفظ سلامت جنسی و جلوگیری از انتقال بیماریها به دیگران است. رعایت نکات بهداشتی و اتخاذ روشهای پیشگیرانه میتواند خطر ابتلا به بیماریهای مقاربتی را به طور قابل توجهی کاهش دهد. در ادامه به مهمترین روشهای پیشگیری از بیماریهای مقاربتی اشاره میکنیم:
استفاده از کاندوم
- کاندوم مردانه: استفاده از کاندوم مردانه (کاندوم لاتکسی) در طول رابطه جنسی میتواند از انتقال بیشتر بیماریهای مقاربتی مانند HIV، سیفلیس، گنوره، کلامیدیا و HPV جلوگیری کند. کاندوم مردانه باید در هر بار رابطه جنسی استفاده شود و به درستی قرار گیرد.
- کاندوم زنانه: کاندوم زنانه نیز به عنوان یک روش پیشگیری قابل استفاده است. این کاندوم به طور مشابه با کاندوم مردانه از تماس مستقیم با مایعات بدن جلوگیری میکند.
- کاندومهای ضد ویروس: برخی از کاندومها به طور خاص با هدف پیشگیری از انتقال ویروسهایی مانند HIV و هرپس طراحی شدهاند.
واکسیناسیون
- واکسیناسیون HPV: واکسن HPV ( واکسن گارداسیل) میتواند از ابتلا به برخی از انواع ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) که موجب سرطان دهانه رحم، سرطان مقعد و زگیل تناسلی میشوند؛ جلوگیری کند. این واکسن برای دختران و پسران در سنین خاص (معمولاً ۹ تا ۱۴ سال) توصیه میشود.
- واکسیناسیون هپاتیت B: واکسن هپاتیت B میتواند از ابتلا به هپاتیت B که یک بیماری ویروسی است و ممکنه از طریق رابطه جنسی منتقل شود، جلوگیری کند.
- واکسیناسیون در برابر آنفولانزا و سایر عفونتهای ویروسی: این واکسنها به طور غیرمستقیم میتوانند به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کنند؛ تا بدن در برابر عفونتهای مقاربتی مقاومتر شود.
برقراری روابط جنسی ایمن
- رابطه جنسی محافظتشده: یکی از مهمترین نکات برای پیشگیری از بیماریهای مقاربتی، داشتن رابطه جنسی محافظتشده با استفاده از کاندوم است. حتی در صورت نداشتن علائم بیماری، استفاده از کاندوم میتواند از انتقال عفونتها جلوگیری کند.
- پرهیز از رابطه جنسی بدون محافظت با شرکای جنسی متعدد: داشتن روابط جنسی با یک شریک جنسی ثابت و سالم به کاهش خطر ابتلا به بیماریهای مقاربتی کمک میکند.
آزمایشهای منظم
- انجام آزمایشهای منظم برای بیماریهای مقاربتی (به ویژه برای افرادی که دارای شرکای جنسی متعدد یا رفتارهای پرخطر هستند) بسیار مهم است. این آزمایشها به شما کمک میکنند؛ تا در صورت وجود عفونت، به سرعت درمان شوید و از انتقال آن به دیگران جلوگیری کنید.
- برای زنان، آزمایشهای سالانه مانند پاپ اسمیر و آزمایشهای کلامیدیا میتواند به شناسایی بیماریها قبل از بروز علائم کمک کند.
5. آگاهی و آموزش جنسی
- آموزش جنسی صحیح: آگاهی از روشهای پیشگیری، علائم بیماریها، و نحوه محافظت از خود در برابر بیماریهای مقاربتی یکی از مهمترین گامها در پیشگیری است. آموزش به جوانان و بزرگسالان در مورد خطرات بیماریهای مقاربتی و روشهای پیشگیری از انتقال آنها میتواند، تأثیر زیادی در کاهش شیوع این بیماریها داشته باشد.
- ملاقات با پزشک برای مشاوره: در صورت داشتن هرگونه نگرانی در مورد بیماریهای مقاربتی، مراجعه به پزشک و دریافت مشاوره حرفهای میتواند به شما کمک کند تا تصمیمات درست برای حفظ سلامت جنسی خود بگیرید.
6. پرهیز از مصرف مواد مخدر و الکل
- مصرف مواد مخدر و الکل میتواند بر قضاوت فرد تأثیر بگذارد و احتمال استفاده از روشهای پیشگیری نادرست یا نادیده گرفتن آنها را افزایش دهد. علاوه بر این، مصرف مواد مخدر میتواند باعث شود فرد در معرض خطر رفتارهای پرخطر جنسی قرار گیرد.
- اجتناب از مصرف مواد مخدر و الکل به پیشگیری از بیماریهای مقاربتی کمک میکند و باعث میشود افراد بیشتر مراقب سلامت جنسی خود باشند.
برقراری ارتباط سالم با شریک جنسی
- صحبت درباره سلامت جنسی: داشتن یک گفتوگوی باز و صادقانه با شریک جنسی در مورد وضعیت سلامت جنسی و انجام آزمایشهای مورد نیاز میتواند از انتقال بیماریهای مقاربتی جلوگیری کند. این گفتگوها شامل درخواست از شریک برای انجام آزمایشهای بیماریهای مقاربتی و رعایت روشهای پیشگیری هستند.
- اعتماد به شریک جنسی: ارتباط سالم و مبتنی بر اعتماد با شریک جنسی، اهمیت بسیاری دارد. اگر هر دو طرف در مورد سلامت جنسی خود شفاف باشند و از روشهای پیشگیرانه استفاده کنند، خطر ابتلا به بیماریهای مقاربتی به طور قابل توجهی کاهش مییابد.
پرهیز از استفاده مشترک وسایل شخصی
- وسایل شخصی مانند تیغ، مسواک و حولهها: استفاده از وسایل شخصی مشترک میتواند خطر انتقال بیماریهای مقاربتی مانند هپاتیت B و C را افزایش دهد. بنابراین باید از اشتراکگذاری وسایل شخصی اجتناب کرد.
پرهیز از تماس با فرد آلوده یا مشکوک به بیماری
- عدم تماس با افراد آلوده: اگر شریک جنسی شما علائم بیماریهای مقاربتی را نشان میدهد؛ یا سابقه بیماریهای مقاربتی دارد. بهتره از تماس جنسی با او پرهیز کنید؛ یا از روشهای پیشگیری مانند کاندوم استفاده کنید.
در نهایت، پیشگیری از بیماریهای مقاربتی نیاز به آگاهی، مسئولیتپذیری و رعایت نکات بهداشتی دارد. با اتخاذ اقدامات پیشگیرانه، میتوان خطر ابتلا به بیماریهای مقاربتی را به طور قابل توجهی کاهش داد؛ و سلامت جنسی خود و دیگران را محافظت کرد.
درمان بیماریهای مقاربتی
درمان بیماریهای مقاربتی (STDs) به نوع بیماری و عامل آن بستگی دارد. در زیر انواع رایج درمانهای پزشکی برای بیماریهای مقاربتی آورده شده است:
1. آنتیبیوتیکها
بسیاری از بیماریهای مقاربتی که توسط باکتریها ایجاد میشوند، مانند کلامیدیا، گنوره (سوزاک)، سیفلیس، و ترکوماتا با استفاده از آنتیبیوتیکها قابل درمان هستند. درمان معمولاً به صورت داروهایی مانند آزیترومایسین یا دوکسیسایکلین انجام میشود و این داروها میتوانند عفونت را به طور کامل درمان کنند. بسیار مهم است که درمان به طور کامل انجام شود و بیمار از درمان خود پیروی کند تا از عوارض احتمالی و عفونتهای مجدد جلوگیری کند.
به نقل ازسایت مایو کلینیک
داروهای ضدویروسی
برای بیماریهای مقاربتی ویروسی مانند هرپس تناسلی و HIV درمان قطعی وجود ندارد، اما داروهای ضدویروسی میتوانند به کاهش علائم و کنترل بیماری کمک کنند:
- هرپس تناسلی (HSV): داروهایی مانند آسیکلوویر و والاسیکلوویر میتوانند تعداد دفعات شیوع این ویروس را کاهش دهند و شدت علائم را کم کنند.
- HIV: درمان این بیماری با استفاده از داروهای ضدویروسی (ART) انجام میشود؛ که بار ویروسی را کاهش داده و از انتقال آن به دیگران جلوگیری میکند.
واکسیناسیون
واکسیناسیون برای پیشگیری از بیماریهای مقاربتی خاص مانند HPV (ویروس پاپیلوم انسانی) و هپاتیت B بسیار مؤثر است:
- HPV: واکسنهایی مانند Gardasil و Cervarix میتوانند از انواع خاص ویروس HPV که باعث سرطان دهانه رحم و زگیل تناسلی میشوند، پیشگیری کنند.
- هپاتیت B: واکسنهای هپاتیت B میتوانند از ابتلا به این بیماری جلوگیری کنند و در صورتی که فرد در معرض خطر قرار داشته باشد، واکسیناسیون توصیه میشود
درمانهای دیگر
- زگیل تناسلی (HPV): در صورتی که زگیلهای تناسلی وجود داشته باشند، میتوان از روشهایی مانند درمان با کرایوتراپی (یخزدن زگیلها)، لیزر درمانی، یا داروهای موضعی مانند ایمیکیمود یا پودوفیلوکس استفاده کرد. این درمانها به کاهش علائم کمک میکنند ولی عفونت خود به خود از بین نمیرود.
- هپاتیت C: درمان هپاتیت C اغلب با داروهای ضدویروسی مانند سوفوسباویر و داکلاتاسویر انجام میشود. که میتواند بیماری را کاملاً درمان کند و از پیشرفت آن جلوگیری کند.
مشاوره و درمان شریک جنسی
یکی از مهمترین نکات در درمان بیماریهای مقاربتی این است. که تمام شرکای جنسی باید آزمایش و درمان شوند. این کار مانع از گسترش بیماری و عفونتهای مجدد میشود. به همین دلیل، پس از تشخیص هر نوع STD، مراجعه به پزشک و مشاوره برای درمان شرکای جنسی بسیار اهمیت دارد.
در نهایت، پیشگیری از بیماریهای مقاربتی از طریق آموزش، استفاده از کاندوم، واکسیناسیون، و انجام آزمایشهای منظم نقش مهمی در جلوگیری از شیوع این بیماریها دارد.
پیامدهای عدم درمان بیماری های مقاربتی
عدم درمان بیماریهای مقاربتی (STDs) میتواند پیامدهای جدی و بلندمدتی برای سلامت فرد و جامعه داشته باشد. این پیامدها به نوع بیماری، شدت آن و مدت زمانی که بدون درمان باقی میماند بستگی دارد. در ادامه به مهمترین پیامدهای عدم درمان بیماریهای مقاربتی اشاره میکنیم:
پیشرفت بیماری و عوارض جدیتر
بیماریهای مقاربتی که به موقع درمان نشوند، میتوانند به مشکلات جدیتری منجر شوند. به عنوان مثال:
- کلامیدیا و گنوره (سوزاک) اگر درمان نشوند، میتوانند به بیماری التهابی لگن (PID) تبدیل شوند که ممکن است باعث ناباروری در زنان شود.
- سیفلیس در مراحل پیشرفته میتواند به آسیب به قلب، مغز، و سیستم عصبی منجر شود. همچنین ممکن است موجب مرگ شود.
- ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) در برخی موارد میتواند باعث سرطان دهانه رحم، سرطان مقعد، و سرطانهای دیگر شود اگر فرد به موقع واکسن نزند یا درمان نکند
ناباروری
برخی از بیماریهای مقاربتی مانند کلامیدیا و سوزاک اگر به موقع درمان نشوند، میتوانند به ناباروری منجر شوند. در زنان، عفونتهای مزمن لگنی میتوانند عملکرد لولههای فالوپ را مختل کنند و در مردان نیز میتوانند موجب کاهش تعداد اسپرمها و مشکل در باروری شوند
نقل شده از مجله سلامتی sexually
افزایش خطر ابتلا به HIV
عدم درمان بیماریهای مقاربتی مانند سوزاک، کلامیدیا، و هرپس میتواند خطر ابتلا به HIV را افزایش دهد. وجود عفونتهای مقاربتی دیگر میتواند سیستم ایمنی بدن را تضعیف کند و فرد را بیشتر در معرض ابتلا به ویروس HIV قرار دهد.
انتقال بیماری به دیگران
یکی از پیامدهای خطرناک عدم درمان بیماریهای مقاربتی، انتقال این بیماریها به شرکای جنسی است. بسیاری از بیماریهای مقاربتی حتی بدون علائم میتوانند منتقل شوند. بنابراین درمان به موقع نه تنها برای حفظ سلامت خود فرد ضروری است. بلکه برای جلوگیری از شیوع بیماری در جامعه نیز اهمیت دارد.
عوارض در دوران بارداری
برخی از بیماریهای مقاربتی مانند هپاتیت B و سیفلیس در دوران بارداری میتوانند به نوزاد منتقل شوند و مشکلات جدی مانند سقط جنین، زایمان زودرس یا آسیبهای جدی به جنین ایجاد کنند. بنابراین درمان این بیماریها برای سلامت مادر و کودک بسیار مهم است.
6. افسردگی و مشکلات روانی
ابتلا به بیماریهای مقاربتی، به خصوص وقتی که علائم جدی بروز میدهند، میتواند باعث استرس، اضطراب، و افسردگی شود. بسیاری از افراد به دلیل ترس از انگ اجتماعی یا نگرانی از سلامت خود از پیگیری درمان خودداری میکنند، که این موضوع میتواند مشکلات روانی طولانیمدتی به همراه داشته باشد.
در نتیجه، درمان به موقع بیماریهای مقاربتی برای حفظ سلامت فردی و عمومی ضروری است. این امر همچنین میتواند از بروز عوارض شدیدتر و کاهش کیفیت زندگی جلوگیری کند.